Wat betekent pensioen voor Lisa en Ben?
De teller in het pensioenportaal van Pensioenfonds TNO: nog meer dan 40 jaar tot je pensioen. Het is nog zo ver weg. Toch kan het interessant zijn – en op bepaalde momenten zeker ook belangrijk – om nu al stil te staan bij je pensioen.
Het jaar is nog maar net begonnen en we zitten op de 10e bij TNO met een prachtig uitzicht over Den Haag en praten over pensioen. Wat betekent pensioen voor jou, hoe bereid je je voor op je pensioen en dan die eerste pensioendag: wat ga jij doen? We praten hierover met Lisa en Ben van TNO. Lisa Hulshof en Ben Smits kennen elkaar via het traineeprogramma van TNO. Ben zit bij het MKB-programma en start in februari bij Digital Built Environment. Lisa heeft haar traineeprogramma inmiddels afgerond en is al een jaar aan de slag bij de unit Energy & Materials Transition. Ze is projectmanager en teamleider voor het elektrolyse team in Petten.
Voor Lisa was pensioen een ‘ver-van-haar-bed-show’ tot de energieprijzen gingen stijgen.
Pensioen
“Toen ik net begon met werken zag ik in de pensioenportal heel groot een teller in beeld, die aftelt tot je pensioen met voor mij meer dan 40 jaar te gaan,” vertelt Lisa. “Dat beeld is me vooral erg bijgebleven. Nu ben ik me er meer in gaan verdiepen. Zeker toen mijn energierekening afgelopen jaar 6x zo hoog werd. Dan ga je toch bewuster naar je financiën kijken. Een deel van mijn salaris sta ik af als pensioenpremie en inmiddels weet ik wel iets over pensioen opbouwen, maar het is een complex systeem.”
Bij Ben is het anders. Tijdens zijn studie heeft hij een Minor in Finance gevolgd en was toen al bezig was met beleggen van zijn studiefinanciering. Door beleggen is hij zich ook gaan interesseren in pensioenen. “Toen ik begon met werken, zag ik op mijn salarisstrook bedragen voor het pensioen van mijn salaris afgaan.
Ik ben me gaan afvragen wat er met dat geld gebeurt en of ik ook niet zelf mijn pensioen mag beheren en bepalen wat ik ermee doe. Pensioen is voor over 40 jaar, maar ik leef nu. Mijn vader is op zijn 60e overleden bijvoorbeeld. Hij heeft lang en hard gewerkt en heeft nooit van zijn pensioen kunnen genieten.”
Lisa vult aan dat ze ook niet wil wachten tot haar pensioen met leuke dingen doen. Ben herkent dat en herinnert haar aan haar goede voornemen: “In de lift vertelde je over je goede voornemen voor het nieuwe jaar ‘Er moet meer geleefd worden’. Ga je dat ook doen?” Lisa is dat zeker van plan: “Volgende maand ga ik backpacken in Thailand, in mijn eentje.”
“Als ik nu bijvoorbeeld naar Zuid-Amerika ga. Dan zou ik daar graag kitesurfen en dat soort dingen doen, maar daar heb ik nu geen geld voor. En als ik met pensioen ben, heb ik misschien wel dat geld maar dan ga ik daar waarschijnlijk niet meer kitesurfen.” (Ben)
Wanneer ga je echt in de diepte naar je pensioen kijken?
Ben is al bezig met zijn pensioen. “Als er een brief komt, dan lees ik die. Ik ben daarin wel anders dan bijvoorbeeld mijn huisgenoot. Misschien komt dat door mijn studie. Maar ik denk ook dat het komt omdat mijn vader is overleden toen ik 20 was. Ik kreeg toen ineens wezenpensioen van het pensioen dat hij had opgebouwd. Ik ben toen ook echt bewust gaan nadenken over wat ik met mijn geld wil doen en ik was onder de indruk van hoe mijn vader zijn financiën goed op orde had ook voor ons, zijn gezin.”
Lisa verwacht dat ze vooral bezig gaat met haar pensioen zodra het nieuwe pensioenstelsel er is. “Als dat er straks is, dan ga ik ernaar kijken. Wordt mijn pensioen dan minder of is het juist gunstiger. En krijg ik terug wat ik erin stop?”
Haar vader is econoom, dus samen discussiëren ze er ook al over, vertelt Lisa. “Ik heb begrepen dat het pensioen individueler wordt waardoor het mogelijk concreter is hoe je je pensioen opbouwt en hoeveel je later krijgt. Ik ga dan ook kijken of ik daarnaast nog iets wil opbouwen. Verder verwacht ik dat ik zelf actiever moet zijn en meer keuzes moet maken. En ik ga dan kijken of ik daarnaast nog iets wil opbouwen,” vult Lisa aan.
Wat beiden gemeen hebben is dat ze sowieso graag eerder met pensioen willen; veel leeftijdsgenoten zijn daar ook mee bezig, vertellen ze. “Ik zie het ook in mijn vriendenkring en bij andere trainees,” vertelt Ben.
Duidelijk is ook dat het gesprek over pensioen ook vragen en discussie over pensioen als systeem oproept bij Ben en Lisa. Waarom sparen we eigenlijk voor ons pensioen? Is dat wel de beste manier? Is het een duur systeem en wie verdienen daaraan? Is er een negatieve impact op het pensioenstelsel als veel mensen vervroegd met pensioen gaan? En is onze spaarpot de schuld voor een ander land? Dit zijn interessante vragen om nog eens dieper in te duiken.
Veel leeftijdsgenoten zijn ook bezig met beleggen. Of om te sparen voor een huis, of om eerder met pensioen te gaan of om financieel onafhankelijk te zijn.
Hoe weet je of je genoeg pensioen hebt?
Lisa vindt het lastig te berekenen. “Je hebt dan hele andere lasten als je een eigen huis hebt, maar er zijn vast slimme bureaus die voor je kunnen berekenen hoeveel pensioen je nodig hebt.” Ben maakt voor zichzelf een berekening: “Het Nibud heeft hiervoor berekeningen, maar ik maak liever een schatting naar wat ik nodig zou hebben na inflatie en belasting na mijn pensioensleeftijd en dat disconteer ik.” Maar al met al blijft het lastig om in de toekomst te kijken en hierop een zinnig antwoord te geven, vertellen Lisa en Ben. Dat is niet vreemd natuurlijk. Kern is kijken wat je verwachte inkomsten zijn en de verwachte uitgaven. Pensioenfonds TNO kan helpen met de pensioenoverzichten en bijvoorbeeld de pensioenplanner.
Wat zijn dromen, wensen of plannen voor de toekomst?
Ben: “Ik wil leuke, zinvolle dingen blijven doen als ik met pensioen ben, zoals mijn oom dat nu ook doet.” Lisa kan zich zeker ook geen leven achter de geraniums voorstellen, maar houdt wel een slag om de arm over wat ze gaat doen: “Niemand weet hoe de wereld er dan uitziet. Hoe gaat het met het klimaat en de geopolitiek? Misschien kan heel veel niet meer.” “Daarom wil ik ook nu leven,” geeft Ben aan. “Misschien kun je dan niet meer vliegen, is Den Haag er niet meer en woon je in Maastricht aan zee,” grapt Ben. Vertrouwen in hun pensioen hebben ze, maar hoe de wereld eruit zal zien is onzeker.
En dan die eerste pensioendag… Eerst bijvoorbeeld een borrel of een feest en dan? Lisa en Ben zijn heel duidelijk: eerst een feest.
Duidelijk is wel dat het pensioensysteem boeiend is en misschien soms ook wat complex. “Je kunt niet precies zeggen hoeveel je straks krijgt”, vindt Lisa. “Wel heb ik in de basis het gevoel dat het goed zal komen. Ik lig er nu niet wakker van”, geeft Lisa aan. Ben vindt het verstandig om zelf ook iets naast zijn pensioen op te bouwen. ”Het kost meer tijd en moeite om je verlies terug te winnen dan je winsten te verliezen. Stel je bent 50+ en je ziet een deel van je pensioen verdampen. Als je dan niks ernaast hebt opgebouwd, dan denk je wellicht: had ik dat 30 jaar geleden maar gedaan.”
Kortom, je pensioenleeftijd lijkt misschien ver weg, maar nadenken over de toekomst kan waardevol zijn. In deze Life & Pension staat ook het artikel Voordat je tekent... Want als je bijvoorbeeld een huis koopt of een partnerschap aangaat, kan dat invloed hebben op je pensioen voor later. Verder vind je op de site meer informatie bij Wanneer moet je in actie komen?