Van de energietransitie thuis tot pensioen
Voor deze Life & Pension zijn we in gesprek met Bas Huijbrechts uit Bavel. Bas werkt bij TNO als Business Developer. In zijn vrije tijd is hij graag bezig met het verduurzamen van zijn huis. Inmiddels zit dat vooral in het programmeren van zijn minuscule computer voor de technische optimalisatie. En als hij later met pensioen is? Dan kijkt hij wat op zijn pad komt. Dat kan dan zo maar iets met kwantumcomputers zijn als ze dan betaalbaar zijn.
Bas houdt van techniek, vernieuwingen en uitdagingen, dat blijkt wel. Na bier brouwen en daarmee Nederlands kampioen worden, was het vooral nog veel poetsen en werd het tijd voor iets nieuws. Zo is hij afgelopen jaren veel bezig geweest met het verduurzamen van zijn huis. Dat kwam eigenlijk een beetje bij toeval, vertelt Bas. “Ik kocht in 2007 een nieuwbouwhuis in Bavel, bij Breda. Dat bleek een van de eerste all-electric wijken van Nederland te zijn. Dat was toen echt bijzonder. Er was zelfs al een warmtepomp, al had ik geen idee wat dat bekende. Ik keek er net als mijn wijkgenoten in eerste instantie wat sceptisch naar, maar ik ben me daar toen in gaan verdiepen. Al snel merkte ik hoe comfortabel dat was”, vervolgt Bas enthousiast. En toen kwam eigenlijk van het een het ander tot hij bij de technische optimalisatie uitkwam.
Verbaasd hoe weinig dat kostte
“Het is bij mij in huis dag en nacht zo’n 21,5 graden. Ook in de zomer. Dat is echt heel comfortabel en ik was verbaasd hoe weinig dat kostte. Ik ben toen gaan kijken en meten hoe ik mijn energieverbruik verder kon optimaliseren. Nadat ik mijn hele huis – tot in de koelkast! – had voorzien van led-lampjes en nadat ik zelf zonnepanelen op het dak had geïnstalleerd, lukte het om qua energieverbruik onder nul uit te komen.” Maar daar bleef het niet bij.
“Nu is het systeem zo intuïtief dat je het niet eens meer merkt.”
Meest trots op de minuscule computer
“Alle schakelaars in huis heb ik weggehaald en alles gaat nu automatisch aan en uit. Ik heb alles geoptimaliseerd naar wat het meest comfortabel is. Daarnaast hebben we een delaystart van bijvoorbeeld de wasmachine. De energiecrisis heeft destijds wel geholpen om thuis voor die aanpassingen draagvlak te krijgen.” Bas is wel het meest trots op het niet-zichtbare stuk: de minuscule computer met een verbruik van 0,7 Watt waarmee hij alles in huis op een slimme manier aanstuurt. “Je start vanuit de techniek en programmeert het eerst op zo goedkoop mogelijk. Daarna focus je steeds meer op hoe het gezin het wil hebben. Nu is het systeem zo intuïtief dat je het niet eens meer merkt. Eigenlijk is het daarmee heel eenvoudig geworden.” Af en toe merkt Bas dat het systeem nog net even weer wat beter kan of een aanpassing nodig heeft en dan gaat hij in het weekend weer wat programmeren.
De uitdaging
Het lastige is wel dat Bas de enige is die zijn systeem begrijpt en kan bedienen. “Een nieuwe bewoner zou ook niet zomaar met mijn systeem uit de voeten kunnen.” Toch is dat niet het enige probleem. Het zit ook in de algemene installatie van nieuwe apparatuur. “Zo kreeg ik laatst na bijna 20 jaar een nieuwe warmtepomp. De monteur kon alles perfect installeren maar de configuratie van de warmtepomp instellen dat vond de installateur te veel maatwerk. Maar daarmee kun je juist nog meer meerwaarde uit de warmtepomp krijgen. Je wil dat het hele huis onderdeel is van het systeem van die pomp, dat is wat nodig is, maar dat is ingewikkeld.”
Inzichten van thuis
De thema’s van thuis komen ook terug in zijn werk, maar dat is toeval. Bas is sinds twee jaar betrokken bij de roadmap gericht op de digitalisering van energiesystemen. “Wat ik thuis heb geleerd, zie ik nu ook op mijn werk. De energietransitie is vooral ook een sociale transitie waar je de hele keten bij moet betrekken. Verduurzamen is in feite heel makkelijk, maar mensen veranderen niet. Je kunt fantastische technologieën hebben, maar het ecosysteem om de techniek heen moet je opleiden. De branche en de politiek weten niet hoeveel er te winnen is door daarin te investeren. Ingesleten denkpatronen zitten in de weg. Neem bijvoorbeeld het laden van elektrische auto’s. Als je ’s avonds thuiskomt is energie duur, dus kun je beter later op de avond je auto opladen maar dat gebeurt vaak nog te weinig. En als je thuiskomt zet je dan gelijk de thermostaat van je cv omhoog of heb je een warmtepomp en pas je daar je gedrag op aan en zorg je dus voor een constante temperatuur?”
Pensioen voelt nog ver weg
Nadenken over zijn pensioen is nog niet echt aan de orde, geeft Bas aan, hoewel het toch ook wel speelt. “Vaak zie je dat kwalen en ellende na je 50e komen. Je gaat dan bewuster kijken naar hoe je je tijd besteedt en wat de mogelijkheden zijn om meer leuke dingen te doen. Pensioen begint dan aanlokkelijk te zijn. Helaas kwam ik erachter dat mijn pensioenverzekering bij mijn vorige werkgever niet op orde was. Er waren mooie beloftes gemaakt, maar nu blijkt dat ik daar te weinig pensioen heb opgebouwd. Wat eerder stoppen of wat minder werken zit er voor mij nu nog niet in.”
In elk geval iets met nieuwe technologieën
Tot slot is de vraag wat Bas zou willen doen als hij met pensioen is. “Misschien wel iets met lesgeven aan een universiteit om mijn kennis over te dragen aan een jongere generatie”, vertelt Bas. Sowieso kijkt hij wat dan op zijn pad komt. “Elke vijf tot tien jaar doe ik graag iets nieuws. Ik heb een technische achtergrond, dus het zal in elk geval iets zijn met nieuwe technologieën. Ik wil bijvoorbeeld graag de grenzen van AI begrijpen en kwantumcomputers vind ik interessant. Of misschien ga ik wel naar het buitenland. Mijn vrouw is Pools dus daar komen we veel. Polen is ondertussen ook al behoorlijk gemoderniseerd dus dat is zeker ook een mooie optie.”